Mad Girl’s Love Song

Mad Girl’s Love Song by Sylvia Plath

I shut my eyes and all the world drops dead;
I lift my lids and all is born again.
(I think I made you up inside my head.)

The stars go waltzing out in blue and red,
And arbitrary blackness gallops in:
I shut my eyes and all the world drops dead.

I dreamed that you bewitched me into bed
And sung me moon-struck, kissed me quite insane.
(I think I made you up inside my head.)

God topples from the sky, hell's fires fade:
Exit seraphim and Satan's men:
I shut my eyes and all the world drops dead.

I fancied you'd return the way you said,
But I grow old and I forget your name.
(I think I made you up inside my head.)

I should have loved a thunderbird instead;
At least when spring comes they roar back again.
I shut my eyes and all the world drops dead.
(I think I made you up inside my head.)

Περί θανάτου και χρόνου

    Eίναι τόσοι πολλοί αγαπημένοι, κοντινοί ή πιο μακρινοί, που έχουν φύγει, που αυτό το "ποτέ ξανά" δε μοιάζει πια με ανυπόφορη κατάσταση,αλλά με ολόκληρο παράλληλο σύμπαν, που κατοικείται από τις δικές μας απώλειες. Εκείνοι που έφυγαν κι εμείς. Κι ύστερα αλλαγή ρόλων: εμείς που φύγαμε κι εκείνοι.

   Η ζωή είναι σα γρατσουνιά. Δεν το ξέραμε. Δεν μας το 'πε ποτέ κανείς. Και μας πήρε μια ζωή, έχοντας την αίσθηση βαθιά μέσα μας πως έχει ρίζες. Μια γρατσουνιά είναι μπροστά στην αιωνιότητα. Κι εμείς βαλτώνουμε σε τραύματα αίματος. Αυτή είναι η ροή. Κι ύστερα μου 'ρχονται ξανά και ξανά τα λόγια του Herman Hesse στο Λύκο της Στέπας "Παίρνετε πολύ στα σοβαρά το γερό-Γκαίτε, νεαρέ μου φίλε. Δεν πρέπει να παίρνετε στα σοβαρά τους γέρους ανθρώπους που είναι κιόλας πεθαμένοι. Τους αδικείτε. Σ' εμάς τους Αθάνατους δεν αρέσει να παίρνονται τα πράγματα στα σοβαρά. Μας αρέσουν τα αστεία. Η σοβαρότητα, νεαρέ μου φίλε, είναι ένα ατύχημα, ένα σύμπτωμα του χρόνου. Συμβαίνει, μπορώ να πω εμπιστευτικά, όταν δίνει κανείς μεγάλη αξία στο χρόνο. Γιαυτό επιθυμούσα να φτάσω τα εκατό. Στην αιωνιότητα όμως δεν υπάρχει χρόνος. Η αιωνιότητα δεν είναι παρά μόνο μια στιγμή-αρκετή όμως για ένα αστείο."
   Αυτό το "ποτέ ξανά" είναι το πιο πληγωτικό κομμάτι που λειτουργεί στη φύση μας. Πάλεψα χρόνια με αυτό σε όλους τους τομείς: στις σχέσεις, στο θάνατο, στις βίαιες ανατροπές. Είναι ό,τι πιο σκληρό μπορώ να φανταστώ. Πολεμάς με ένα αγρίμι. Κι ίσως, λέω ίσως, ύστερα από τόση πάλη έρχεται κάποια στιγμή που κατανοείς πως η ήττα αυτή πρέπει να γίνει αποδεκτή. Χωρίς άλλη μάχη. Γιατί σ' αυτόν τον αγώνα το μέσο δεν είναι η μάχη. Προφανώς θέλει άλλο σύστημα προσέγγισης, γιατί αυτό σε πετάει έξω. Γιατί τα πράγματα ολοκληρώνονται στη στιγμή τους. Και μόνο. Και σ' αυτό δε χωράνε εξηγήσεις. Κι ενώ εσύ προχωράς γραμμικά με συνειρμό και όραμα, ο κόσμος έχει ήδη ολοκληρωθεί στις αποσπασματικές στιγμές του και πάλι ξαναγεννιέται. Κι εσύ σα χαμένος κόβεις βόλτες ανάμεσα σε θρησκείες που μιλούν για την αιωνιότητά σου που τόσο πολύ πόθησες. Μιλούν για το ενιαίο, ενώ η ροή είναι γεμάτη αποσπάσματα. Κόβεις βόλτες ανάμεσα σε θρησκείες που  έγιναν από σένα για σένα. Ξεχνώντας πως "η αιωνιότητα δεν είναι παρά μόνο μια στιγμή-αρκετή όμως για ένα αστείο." 

Μια ακόμα σκέψη

   Λοιπόν, άκου τι πιστεύω. Ζούμε σε μια εποχή που μάθαμε για τα καλά τι πάει να πει κορεσμός, διάβρωση, αποσάθρωση, κατάχρηση, ασυδοσία. Και τώρα βρισκόμαστε-όπως κι άλλες φορές σε στιγμές καίριες- σε εκείνο το σκαλοπατάκι που ή βουτάς στον γκρεμό ή παίρνεις φόρα με την πιο αληθινή ολόδική σου ανάσα και κάνεις ένα αποφασιστικό σάλτο για να υπερασπιστείς αυτό που είσαι στο κέντρο σου πέρα από το φόβο ή την κατηγόρια του γκρεμού.
   Το θέατρο πάντα με βοηθάει στη σκέψη μου τέτοιες στιγμές. Γιατί στο θέατρο μπορείς να παρακολουθήσεις από πολύ κοντά-ούσα μέρος της διαδικασίας- με ποιους τρόπους και κάτω από ποιες συνθήκες ένα σύνολο μπορεί να κάνει θαύματα, να μιλήσει για αλήθειες, να λειτουργήσει από κοινού, να μεγαλουργήσει ή να συμβιβαστεί με την ιδέα μιας ακόμα παράστασης που δεν έχει διάθεση να γεννήσει κόσμους παρά μονάχα ψέμματα,  να καμωθεί τέχνη, να αναμασήσει ευκολίες και να αναπαράγει αντιλήψεις χωρίς όραμα. Το θέατρο είναι μια πολιτική διαδικασία. Όχι με την έννοια του πολιτικού θεάτρου που μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, αλλά με την έννοια του αυτοπροσδιορισμού του. Ένα σύνολο ανθρώπων απόλυτα εκτεθειμένων στον πυρήνα τους που μέσα από την προσωπική τους ελευθερία συνθέτουν ένα παζλ παράλληλων δράσεων-θέσεων με στόχο τη διερεύνηση του είδους μας και του φαινομένου της ζωής. Έννοιες όπως δικαιοσύνη, ελευθερία, εμπιστοσύνη, ασφάλεια, αλληλεγγύη είναι βασικά στοιχεία της θεατρικής φύσης και διαπραγμάτευσης. Όταν μια θεατρική διαδικασία χωλαίνει σε αυτά και στο στόχο, αυτό που παρακολουθούμε είναι ακαθόριστες προθέσεις με ασύμβατες παραμέτρους.
    Όπως ακριβώς και στη ζωή. Τίποτα δεν μπορεί στ' αλήθεια να ανθίσει, αν ο στόχος είναι μικρόψυχος ή διαστρεβλωμένος. Η αλήθεια είναι πως έχουμε συνηθίσει να ζούμε με αυτό το επίπεδο κομμάτι που δε ριζώνει μέσα μας κι έχουμε μάθει μέχρι και να θαυμάζουμε τις καλύτερες εκδοχές αυτού. Αυτό σίγουρα δεν είναι μόνο στοιχείο της εποχής μας, γιατί πάντα το πιο εύκολο είναι πιο εύπεπτο κι ο άνθρωπος, είναι γεγονός, δύσκολα βουτάει στις μεγάλες θάλασσες. Όταν, όμως, ξεμυτίσει από κάποια απρόσμενη γωνιά, ένα τέτοιο παράδειγμα πυρηνικής έκφρασης, τότε όλοι- ή ίσως αρκετοί- με διαφορά χρόνου αντιλαμβάνονται τη διαφορά. Και τότε λες: "Ναι, όντως, τώρα κάτι συμβαίνει στ' αλήθεια."
Αν κάτι για μένα ορίζεται ως επανάσταση, δεν είναι τίποτα άλλο από αυτή την αθόρυβη βουτιά προς τα μέσα που δημιουργεί ικανά σύνολα και δυνατά οράματα.